انواع کنتورهای آب
کنتورهای مکانیکی
یکی از متداولترین انواع کنتورهای آب و گاز برای اندازه‌گیری مستقیم حجم آب و گاز مصرفی و محصول عمده شرکت‌های بزرگ کنتور ساز دنیا کنتورهای مکانیکی می‌باشد. در این کنتورها از یک جزء تشخیص دهنده جریان نظیر پروانه یا پیستون متحرک استفاده می‌گردد که میزان حرکت و جابجایی آن متناسب و متأثر از حرکت سیال بوده و با انتقال حرکت از این قطعه و از طریق محور مرکزی به شمارنده، میزان حجم آب و گاز عبوری اندازه‌گیری و ثبت می‌شود. انتقال حرکت پروانه و یا پیستون به شمارنده هم بصورت چرخ دنده‌‌ای (نوع گیربکسی) و هم بصورت تلفیقی از درگیری دو آهن‌ربای دائمی و تعدادی چرخ دنده (نوع مغناطیسی) امکان‌پذیر است.
در کنتورهای نوع گیربکسی چنانچه کلیه قطعات داخلی، با آب در تماس می باشند. اگر به جز بخش شمارنده بقیه قطعات با آب در تماس بوده نوع نیمه خشک و اگر فقط پروانه با آب در تماس باشد (مانند کنتورهای مغناطیسی) نوع خشک نامگذاری می‌شوند.
کنتورهای مکانیکی نوع سرعتی
در کنتورهای سرعتی که یکی دیگر از انواع کنتورهای آب ، جزء تشخیص دهنده جریان، توربین یا پروانه‌ای است که در مسیر آب قرار گرفته و توسط نیروی ناشی از حرکت آ بطور آزادانه دوران می‌کند بواسطه حرکت پروانه، حجم آب عبوری از کنتور اندازه‌گیری می‌شود. طراحی پروانه و محفظه مربوطه به گونه‌ای است که بین چرخش پروانه و سرعت جریان سیال تناسب مستقیم برقرار می‌گردد. در این کنتورها چنانچه محور توربین در امتداد مسیر جریان سیال قرار گیرد کنتور را توربین افقی و اگر محور مذکور بر مسیر جریان سیال عمود باشد کنتور را توربین عمودی می‌نامند. کنتورهای توربین افقی معمولا در سایزهای بالا (حجیم) و نوع توربین عمودی در سایزهای پایین (کنتورهای خانگی) بکار گرفته می‌شود.
از معایب کنتورهای مکانیکی می توان موارد زیر را نام برد:
- دقت پایین
- عمر مفید بسیار پایین بخاطر وجود قطعات مکانیکی
- افت فشار بالا بخاطر مسیر L شکل
- عدم قابلیت در هوشمندسازی
- رنج کم (100/120/160)
- رسوبگیری شدید
- حساسیت بالا در مقابل تغییرات آب و هوایی
- قابلیت بالای دستکاری
مزیت کنتورهای مغناطیسی نسبت به کنتورهای گیربکسی کاهش میزان تماس قطعات داخلی با آب و گاز، رسوب املاح موجود در آن و در نتیجه جلوگیری از خرابی کنتور در اثر گیرکردن قطعات داخلی می‌باشد. اما مواردی نظیر تأثیر میادین مغناطیسی خارجی روی عملکرد کنتور، بروز پدیده قطع اتصال درآهن‌رباهای دائمی و یا جذب براده‌های فلزی احتمالی موجود در آب، از معایب این نوع کنتورها است. بسیاری از شرکت‌های معتبر کنتورسازی با طراحی اصولی و تعبیه حلقه ضد مغناطیس و استفاده از آهن‌رباهای دائمی مناسب و دقیق اشکالات مذکور را در محصولات تولیدی خود مرتفع نموده‌اند. ولی به دلایل فنی امکان ساخت کنتورهای الکترومغناطیسی در سایزهای خانگی وجود ندارد.
از معایب کنتورهای مغناطیسی می توان موارد زیر را نام برد:
- نیاز به برق
- نصب دشوار
- عدم داشتن کنتور در سایز خانگی
- تاثیر محیط مغناطیسی خارجی
- گران بودن
- عدم بهرگیری از تکنولوژی اینترنت اشیاء (پایش مداوم)
این کنتورهای آخرین نسل کنتورهای آب و گاز هستند که در سطح جهان استفاده می شوند. دقت این کنتورها نسبت به کنتورهای سنتی بسیار بالاتر است بطوری که این کنتورها قادرند جریان های بسیار کم فشار سیال را تا آخرین قطره اندازه گیری نمایند. این کنتورها فاقد قطعات مکانیکی هستند و به همین دلیل پایداری طولانی مدت تر و اندازه گیری دقیق تری نسبت به کنتورهای کنونی دارند، همچنین به دلیل بهرگیری از امواج صوتی هیچ تاثیری بر سیال و محیط پیرامونی خود نمی گذارد از مزیت های دیگر این کنتورها عدم نیاز به برق مستقیم می باشد که سبب می شود و این کنتورها در دو نوع خانگی و حجمی تولید می شوند. این کنتورها دارای مزیت زیر می باشند:
دقت بالا و رنج بالا : بهرگیری از تکنولوژی پیشرفته التراسونیک ، دقت زیر 2 درصد و رنج (250/400/800)
طول عمر بالا : باتری ۵ ساله و عدم وجود قسمت های مستهلک شونده مکانیکی
عدم ایجاد افت فشار : به دلیل عدم وجود مکانیسم مکانیکی
نصب آسان : قابل نصب در جهات افقی و یا عمودی
عملکرد قدرتمند : نمایشگر دیجیتال , اعلان و ثبت خطا و تشخیص دستکاری
بستر ارتباطی نوین : سیستم نوین , ارسال اطلاعات به صورت بی سیم LoRa , NB-IoT و اینترنت اشیاء
تعمیر و نگهداری آسان : طراحی جعبه به صورتی که امکان تعویض باتری به آسانی فراهم شود
شخصی سازی: قابلیت تعبیه دکمه ریست شونده، سنسور فشار، سنسور دما، اتصال به شیر قطع و…
سایز: قابل تولید در سایز خانگی، حجمی و کشاورزی
